Trong suốt hàng nghìn năm lịch sử, Trung Quốc không chỉ được biết đến là cái nôi của văn minh nhân loại, mà còn là vùng đất ẩn chứa vô vàn huyền thoại, mê tín và những câu chuyện kỳ bí vượt ngoài lý giải khoa học. Giữa thế giới siêu nhiên đó, tồn tại những “tà thuật” hay còn gọi là “hắc thuật” mang màu sắc huyền bí, được lưu truyền trong dân gian như một phần của tín ngưỡng, quyền lực và nỗi sợ hãi. Những tà thuật này không chỉ gắn liền với các triều đại phong kiến mà còn là minh chứng cho nỗi ám ảnh con người với sự sống và cái chết, với khát vọng chiếm hữu và cả lòng thù hận. Trong bài viết này, ChineseHSK sẽ cùng các bạn khám phá Top 5 tà thuật man rợ nhất trong lịch sử Trung Quốc, những bí ẩn khiến giới học giả, nhà khảo cổ và người dân vẫn rùng mình khi nhắc đến.
Cổ thuật nuôi độc tại Vân Nam
Cổ thuật (蠱術) là một trong những tà thuật đáng sợ nhất, có nguồn gốc từ miền núi phía Nam Trung Quốc, đặc biệt là tỉnh Vân Nam và Quý Châu. Theo truyền thuyết, người luyện cổ sẽ nhốt hàng trăm loài độc trùng như rắn, bọ cạp, nhện, rết trong một chiếc bình kín, để chúng tự giết lẫn nhau. Sau cùng, chỉ còn một con sống sót đó chính là “cổ trùng”, mang sức mạnh tà ác và có thể điều khiển sinh mạng con người.
Người luyện cổ dùng máu, tóc hoặc vật dụng cá nhân của nạn nhân để yểm vào “cổ”, khiến họ mắc bệnh, ảo giác, thậm chí tử vong mà không rõ nguyên nhân. Trong sử sách nhà Đường và nhà Tống từng ghi nhận nhiều vụ án liên quan đến cổ thuật, khiến triều đình phải ban lệnh cấm tuyệt đối. Dù hiện nay nhiều nhà nghiên cứu cho rằng “cổ thuật” chỉ là sự phóng đại của hiện tượng ngộ độc tự nhiên, nhưng tại nhiều vùng dân tộc thiểu số, niềm tin về “người nuôi cổ” vẫn tồn tại, tạo nên một phần văn hóa dân gian đầy bí ẩn của Trung Hoa cổ đại.
Thuật luyện thi
Trong văn hóa Trung Hoa, “thi thể” được xem là thiêng liêng, không thể bị xúc phạm. Tuy nhiên, “thuật luyện thi” lại là một trong những tà thuật trái đạo đức nhất. Người luyện thi (thường được gọi là “thi tiên” hay “thi sư”) được cho là có khả năng “hồi sinh” xác chết để phục vụ mình, hoặc dùng thi thể làm vật dẫn trong các nghi thức tà đạo.
Một truyền thuyết nổi tiếng ở vùng Hồ Nam kể rằng, có những người hành nghề “áp thi” tức là dẫn xác chết người chết xa quê quay về làng bằng cách khiến thi thể “đi bộ” vào ban đêm. Dù có thể chỉ là cách nói ẩn dụ để tránh bị động vật tấn công khi vận chuyển xác, nhưng câu chuyện ấy dần được thần thoại hóa thành “thuật điều khiển xác chết”, khiến nó mang màu sắc ma mị và ám ảnh đến tận ngày nay.
Các ghi chép thời Thanh cũng từng nhắc đến việc một số đạo sĩ luyện thi để cầu trường sinh hoặc tạo ra “thi yêu” đây là những sinh vật nửa người nửa xác. Thuật luyện thi, do đó, trở thành biểu tượng cho nỗi ám ảnh về sự sống bất tử, và mặt tối của lòng tham con người trước quy luật tự nhiên.
Tróc hồn thuật
Tróc hồn thuật (捉魂術) là tà thuật liên quan đến linh hồn và thế giới âm giới, được cho là có thể “bắt” hồn người khác để điều khiển, làm hại hoặc giam cầm. Từ thời nhà Chu, các pháp sư đã tin rằng con người có ba hồn bảy vía, và việc tách rời hồn thể khỏi thân xác có thể khiến con người mất trí hoặc chết dần.
Theo dân gian, những kẻ luyện tróc hồn có thể dùng gương đồng, chuông cổ hoặc bùa chú để “triệu hồn”, đặc biệt là vào canh ba khi ranh giới giữa dương và âm giới mong manh nhất. Một số vùng nông thôn Trung Quốc vẫn tin rằng, khi ai đó bị “mất hồn”, người ta phải dùng nghi lễ gọi hồn trong ba ngày, nếu không linh hồn sẽ vĩnh viễn bị kẹt lại trong cõi tối.
Ngày nay, các nhà nhân học coi tróc hồn thuật là một dạng nghi thức tâm linh, phản ánh niềm tin sâu sắc của người Trung Hoa vào linh hồn và sự sống sau cái chết nhưng mặt khác, nó cũng cho thấy nỗi sợ hãi tiềm ẩn của con người trước những điều vô hình.
Vu thuật
Vu thuật (巫術) từng có vị thế đặc biệt trong văn hóa Trung Hoa cổ. Thời nhà Thương – Chu, các “vu sư” (巫師) giữ vai trò kết nối giữa con người và thần linh, có thể cầu mưa, trừ tà, tiên đoán vận mệnh. Tuy nhiên, qua thời gian, khi Nho giáo và Đạo giáo trỗi dậy, “vu thuật” bị coi là tà đạo, là công cụ của những kẻ mưu quyền hoặc ám hại người khác.
Trong sử ký nhà Hán, có ghi lại vụ án “vu cổ chi họa” khi hoàng hậu Trần Giai và hàng trăm người bị xử tử vì bị buộc tội dùng bùa chú để yểm hại người trong hoàng cung. Những câu chuyện như vậy khiến phù thủy thuật trở thành biểu tượng của sự nguy hiểm và ma mị.
Ngày nay, dù khái niệm “vu thuật” trong văn hóa Trung Hoa đã phai nhạt, nhưng dấu tích của nó vẫn hiện diện trong các lễ trừ tà, nghi thức dân gian, hay những câu chuyện dân gian về “người có phép” ở vùng núi hẻo lánh – minh chứng cho niềm tin bền bỉ của người dân vào sức mạnh siêu nhiên.
Thuật hoán hồn
Thuật hoán hồn (換魂術) là loại tà thuật được cho là có khả năng “đổi linh hồn” giữa hai người, giúp người sắp chết sống lại trong thân xác khác. Dù nghe như chuyện hư cấu, nhưng trong văn học và giai thoại Trung Hoa, có vô số câu chuyện kể về hoán hồn như việc một vị hoàng tử hồi sinh trong thân xác kẻ hầu, hay một đạo sĩ đổi hồn để trường sinh.
Thuật này thường gắn liền với các pháp sư Đạo giáo cực đoan, những người tin rằng linh hồn là năng lượng có thể di chuyển nếu thực hiện nghi thức đúng cách. Tuy nhiên, trên thực tế, các tài liệu y học cổ Trung Hoa cho rằng đây là biểu hiện của bệnh tâm thần hoặc mê tín cực đoan.
Dẫu vậy, hoán hồn thuật vẫn là một phần hấp dẫn trong kho tàng văn hóa Trung Hoa – tượng trưng cho khát vọng thoát khỏi giới hạn sinh tử, đồng thời phản ánh bản chất con người: sợ chết, tham sống và không ngừng tìm cách thách thức tạo hóa.
Từ những câu chuyện về cổ trùng đến các nghi thức triệu hồn, những tà thuật Trung Hoa không chỉ đơn thuần là biểu hiện của mê tín, mà còn là tấm gương phản chiếu đời sống tâm linh phức tạp của người Á Đông. Dưới góc nhìn văn hóa, đó là di sản phi vật thể, phản ánh sự giao thoa giữa nỗi sợ, niềm tin và trí tưởng tượng phong phú của con người trong hành trình đi tìm lời giải cho sinh – tử. Ngày nay, khi khoa học phát triển, nhiều người xem tà thuật chỉ là truyền thuyết. Nhưng sâu trong tiềm thức, chúng vẫn là một phần hấp dẫn, nuôi dưỡng văn hóa dân gian, phim ảnh, văn học và cả niềm tin tâm linh của hàng triệu người. Có lẽ chính sự pha trộn giữa thực và ảo ấy đã khiến tà thuật Trung Hoa trở thành một chương huyền bí, đầy mê hoặc trong lịch sử nhân loại.
Theo dõi ChineseHSK để đọc thêm nhiều bài viết hay ho và bổ ích khác nhé!
Xem thêm các bài viết về từ vựng trong chuyên mục Từ vựng tiếng Trung
Học tiếng Trung qua bài hát trong chuyên mục Học tiếng Trung qua bài hát
Đọc thêm các bài viết về ngữ pháp trong chuyên mục Ngữ pháp tiếng trung