Bắc Kinh không chỉ là trái tim chính trị, kinh tế của Trung Quốc mà còn là một trung tâm giáo dục đại học hàng đầu thế giới. Nơi đây quy tụ những ngôi trường danh giá với lịch sử hàng trăm năm, chất lượng đào tạo vượt trội và là bệ phóng cho sự nghiệp của hàng triệu sinh viên trên toàn cầu. Đối với những ai đang ấp ủ giấc mơ du học Trung Quốc, việc tìm hiểu về các trường đại học tại Bắc Kinh là bước đi đầu tiên vô cùng quan trọng. ChineseHSK tìm hiểu về “TOP 5 trường đại học nổi tiếng tại Bắc Kinh”.
Đại học Bắc Kinh (Peking University)
Đại học Bắc Kinh không chỉ là một cơ sở giáo dục; nó là một di sản sống, một biểu tượng của tinh thần khai phóng và là trung tâm của các phong trào tư tưởng lớn nhất lịch sử Trung Quốc hiện đại. Được mệnh danh là “Harvard của Trung Quốc”, Bắc Đại sở hữu một sức hấp dẫn mãnh liệt đối với những bộ óc ưu tú nhất.
Được thành lập năm 1898 trong cuộc “Bách nhật Duy tân” (Mậu Tuất biến pháp), với tên gọi ban đầu là Đại học Hoàng gia Kinh sư, Bắc Đại mang trong mình sứ mệnh canh tân đất nước ngay từ khi ra đời. Trường chính là cái nôi của “Phong trào Ngũ Tứ” (1919) và “Phong trào Văn hóa Mới”, những sự kiện định hình nên bộ mặt chính trị và văn hóa của Trung Quốc. Tinh thần “Tự do tư tưởng, Dung hợp mọi trường phái” (思想自由, 兼容并包) đã trở thành kim chỉ nam, tạo nên một môi trường học thuật độc nhất vô nhị, nơi các ý tưởng mới được khuyến khích và tranh luận sôi nổi. Rất nhiều học giả và nhà văn kiệt xuất như Lỗ Tấn, Mao Thuẫn, Hồ Thích đã từng giảng dạy hoặc nghiên cứu tại đây.
Trong khi Thanh Hoa thống trị về kỹ thuật, Bắc Đại lại là một thế lực tuyệt đối về khoa học cơ bản, khoa học xã hội và nhân văn. Trường sở hữu 55 khoa, cùng với đó là 6 phân khoa cấp quốc gia về nghiên cứu cơ bản. Các trường trực thuộc như Trường Quản lý Quang Hoa (Guanghua School of Management) và Trường Luật Đại học Bắc Kinh luôn được xếp hạng cao nhất Trung Quốc và có uy tín lớn trên trường quốc tế. Chương trình đào tạo nhân tài đặc biệt tại Học viện Nguyên Bồi (Yuanpei College), theo mô hình giáo dục khai phóng (liberal arts) của Mỹ, cho phép sinh viên tự chọn ngành sau 1-2 năm học đại cương, là một điểm nhấn độc đáo thu hút sinh viên xuất sắc. Thư viện của trường, với trữ lượng hơn 11 triệu ấn phẩm, là một trong những thư viện đại học lớn nhất và quan trọng nhất châu Á.
Tọa lạc tại khu vườn hoàng gia cũ của triều đại nhà Thanh, khuôn viên Bắc Đại, hay còn gọi là “Yên Viên”, được công nhận rộng rãi là một trong những khuôn viên đẹp nhất thế giới. Trung tâm của khuôn viên là hồ Vị Danh (Weiming Lake) thơ mộng cùng ngọn tháp Bác Nhã (Boya Pagoda) cổ kính soi bóng. Đi dạo giữa những tòa nhà mang kiến trúc Trung Hoa truyền thống, những cây cầu đá và những khu vườn tĩnh lặng, sinh viên không chỉ học tập mà còn được nuôi dưỡng tâm hồn.

Đại học Thanh Hoa (Tsinghua University)
Nếu Bắc Đại là linh hồn văn hóa, thì Thanh Hoa chính là bộ não công nghệ và là cỗ máy quyền lực của Trung Quốc. Với biệt danh “MIT của phương Đông”, Thanh Hoa là một thế lực không thể tranh cãi trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ và là nơi đào tạo nên một tỷ lệ đáng kinh ngạc các nhà lãnh đạo chính trị và CEO công nghệ của đất nước tỷ dân.
Lịch sử của Thanh Hoa rất độc đáo: trường được thành lập vào năm 1911 từ khoản tiền bồi thường chiến phí của nhà Thanh trả cho Hoa Kỳ sau cuộc khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn. Mỹ đã quyết định dùng số tiền này để thành lập một trường dự bị, chuẩn bị cho sinh viên Trung Quốc sang Mỹ du học. Chính nguồn gốc này đã định hình nên một tầm nhìn quốc tế sâu sắc cho Thanh Hoa. Ngày nay, chương trình Schwarzman Scholars, được ví như học bổng Rhodes của thế kỷ 21, thu hút những nhà lãnh đạo trẻ xuất sắc nhất từ khắp nơi trên thế giới đến học tập và tìm hiểu về Trung Quốc tại khuôn viên hiện đại của trường.
Thanh Hoa đứng đầu Trung Quốc về tổng kinh phí nghiên cứu khoa học, với ngân sách hàng năm lên tới hàng tỷ USD. Trường sở hữu 54 viện nghiên cứu, trong đó có Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia về Mạch tích hợp. Các ngành Kỹ thuật Xây dựng, Khoa học Máy tính, Kỹ thuật Hạt nhân và Kiến trúc của trường thường xuyên nằm trong TOP 10 thế giới. Công viên Khoa học Đại học Thanh Hoa (TusPark) là vườn ươm công nghệ lớn nhất thế giới, là nơi khởi nguồn của hơn 2.200 công ty, trong đó có nhiều “kỳ lân” công nghệ. Thành tựu của Thanh Hoa gắn liền với những dự án mang tầm quốc gia như thiết kế lò phản ứng hạt nhân module nhiệt độ cao và những đóng góp quan trọng cho chương trình không gian có người lái.
Danh sách cựu sinh viên của Thanh Hoa chính là minh chứng rõ ràng nhất cho tầm ảnh hưởng của trường. Đây là nơi đào tạo của Chủ tịch Tập Cận Bình, nguyên Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, nguyên Thủ tướng Chu Dung Cơ và vô số bộ trưởng, tỉnh trưởng. Trong lĩnh vực kinh doanh, các nhà sáng lập của những gã khổng lồ công nghệ như Meituan, Kuaishou cũng xuất thân từ ngôi trường này.

Đại học Nhân dân Trung Quốc (Renmin University of China)
Khác với sự toàn diện của Bắc Đại hay công nghệ của Thanh Hoa, Đại học Nhân dân (Nhân Đại) có một sứ mệnh riêng biệt và một vị thế độc tôn: trở thành cơ sở đào tạo và nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn hàng đầu, phục vụ trực tiếp cho sự phát triển và quản trị quốc gia. Đây được coi là “think tank” (bể tư duy) quan trọng nhất của Đảng Cộng sản và Chính phủ Trung Quốc.
Tiền thân của Nhân Đại là Trường Công lập Thiểm Bắc, được thành lập năm 1937 tại Diên An, căn cứ địa cách mạng của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Chính nguồn gốc “hồng” này đã định hình nên bản sắc của trường: đào tạo cán bộ và các nhà khoa học xã hội ưu tú, trung thành với đường lối của Đảng và nhà nước. Trường được chính thức tái thành lập với tên gọi Đại học Nhân dân Trung Quốc vào năm 1950, trở thành trường đại học tổng hợp định hướng khoa học xã hội đầu tiên của nước Trung Hoa mới.
Trong các đợt đánh giá chất lượng ngành học toàn quốc của Bộ Giáo dục, Nhân Đại luôn thể hiện sự thống trị tuyệt đối. Có tới 14 ngành học của trường được xếp hạng A+ hoặc A, một con số đáng kinh ngạc. Đặc biệt, các ngành như Kinh tế học lý thuyết, Kinh tế học ứng dụng, Luật học, Xã hội học, Báo chí và Truyền thông, Thống kê, Quản trị kinh doanh và Quản lý công luôn được công nhận là số 1 Trung Quốc. Trường Luật Nhân Đại có ảnh hưởng sâu rộng đến việc xây dựng hệ thống pháp luật của Trung Quốc, và Trường Báo chí là nơi đào tạo nguồn nhân lực cốt cán cho các cơ quan truyền thông nhà nước như Tân Hoa Xã và CCTV.

Đại học Sư phạm Bắc Kinh (Beijing Normal University)
Đại học Sư phạm Bắc Kinh, hay “Bắc Sư Đại”, không chỉ là một trường đại học, mà còn là “trường của các giáo viên”, là ngọn hải đăng dẫn dắt sự phát triển của hệ thống sư phạm và giáo dục Trung Quốc trong hơn một thế kỷ. Với lịch sử từ năm 1902, BNU là cơ sở giáo dục đại học sư phạm đầu tiên và lâu đời nhất Trung Quốc. Trường đóng vai trò tiên phong trong việc xây dựng chương trình giảng dạy, biên soạn sách giáo khoa và cải cách phương pháp giáo dục cho cả nước. Sứ mệnh của BNU không chỉ là đào tạo giáo viên mà còn là nghiên cứu khoa học giáo dục, tâm lý học và các ngành khoa học cơ bản liên quan để nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
Mặc dù mang tên “Sư phạm”, BNU là một trường đại học tổng hợp đa ngành với thế mạnh vượt trội. Ngành Tâm lý học và Giáo dục học của trường được xếp hạng số 1 Trung Quốc trong nhiều năm liền. Bên cạnh đó, các ngành Văn học và Ngôn ngữ Trung Quốc, Lịch sử, Địa lý cũng nằm trong top đầu cả nước. Một minh chứng thuyết phục cho chất lượng đào tạo văn chương của trường là việc nhà văn đoạt giải Nobel Văn học 2012, Mạc Ngôn, là giáo sư và cựu sinh viên cao học của Khoa Văn học tại đây. Trường cũng sở hữu các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia về khoa học nhận thức và học tập, cho thấy sự đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu khoa học hiện đại.

Đại học Hàng không và Vũ trụ Bắc Kinh (Beihang University)
Được thành lập vào năm 1952 từ sự hợp nhất các khoa hàng không của 8 trường đại học danh tiếng, Đại học Hàng không và Vũ trụ Bắc Kinh (Bắc Hàng) ra đời với một sứ mệnh chiến lược quốc gia: phát triển ngành công nghiệp hàng không và vũ trụ non trẻ của Trung Quốc. Ngày nay, đây là một thế lực hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ cao và quốc phòng.
Bắc Hàng không chỉ giảng dạy lý thuyết mà còn tham gia trực tiếp vào những chương trình tham vọng nhất của Trung Quốc. Các nhà khoa học và cựu sinh viên của trường đã có những đóng góp then chốt cho sự thành công của chương trình không gian có người lái Thần Châu (Shenzhou), chương trình thám hiểm Mặt Trăng Hằng Nga (Chang’e), và dự án phát triển máy bay thương mại C919. Hơn 50 cựu sinh viên và giảng viên của trường đã trở thành tướng lĩnh trong quân đội, và hàng trăm người khác giữ các vị trí lãnh đạo chủ chốt tại các tập đoàn hàng không và quốc phòng khổng lồ như AVIC và CASIC.
Ngoài thế mạnh cốt lõi về hàng không vũ trụ, Bắc Hàng còn xuất sắc trong các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn khác như Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu, Kỹ thuật Điều khiển, Khoa học Máy tính, và Trí tuệ Nhân tạo. Trường sở hữu Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia về Công nghệ và Hệ thống Thực tế ảo, một trong những trung tâm nghiên cứu hàng đầu thế giới về lĩnh vực này. Với tỷ lệ chuyển đổi các kết quả nghiên cứu thành ứng dụng thực tiễn cực cao, sinh viên Bắc Hàng có cơ hội tham gia vào các dự án R&D tiên tiến ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, đảm bảo một tương lai nghề nghiệp vững chắc trong ngành công nghiệp công nghệ cao.

Việc lựa chọn một trong TOP 5 trường đại học nổi tiếng tại Bắc Kinh không chỉ mang lại cho bạn một tấm bằng danh giá mà còn mở ra một chân trời tri thức rộng lớn, cơ hội kết nối với những bộ óc xuất sắc nhất và một sự nghiệp đầy hứa hẹn. Dù bạn đam mê khoa học xã hội, kỹ thuật, giáo dục hay công nghệ hàng không, Bắc Kinh đều có những ngôi trường đẳng cấp thế giới sẵn sàng chào đón bạn. Hãy bắt đầu hành trình chinh phục ước mơ du học của mình bằng việc tìm hiểu kỹ lưỡng và lựa chọn ngôi trường phù hợp nhất với định hướng của bản thân.
Theo dõi ChineseHSK để đọc thêm nhiều bài viết hay ho và bổ ích khác nhé!
Tìm hiểu thêm về văn hóa Trung Quốc trong chuyên mục Khám phá Trung Hoa
Xem thêm các bài viết về từ vựng trong chuyên mục Từ vựng tiếng Trung
Đọc thêm các bài viết về ngữ pháp trong chuyên mục Ngữ pháp tiếng trung